Persian

اوستا دانشنامه ی ایرانیان باستان

اوستا کهن ترین نوشته ایرانیان و کتاب دینی زرتشتیان است. اوستا که به معناي اساس و متن اصلي است، مجموعه نوشته هاي ديني مزديسنا از روزگاران کهن تا دوران ساساني را تشکيل مي دهد. بخش های گوناگون این کتاب، طی صدها سال تدوین شده است. کتاب اوستا در روزگار باستان دارای ۸۱۵ فصل در بیست و یک نسک (کتاب) بوده و در شکل کنونی خود شامل پنج بخش می باشد. بخش های اوستا عبارتند از:

۱) یسنا: مجموعه ی تکالیف مذهبی که قسمتی از آن شامل گاتها«سرودهای مذهبی»است.
۲) ویسپرد: راجع به عادات عبادت.
۳) وَندیداد: راجع به خلقت عالم. (دانش پزشکی و ستاره شناسی و قوانین حاکم بر جامعه).
بخش قوانین شامل قوانین بسیار سختی است که در زمان ساسانیان اضافه گردیده است و مورد تایید جامعه زرتشتی نیست.
۴) یشتها: ستایش آفریدگار و نیایش.
۵) خُردَه اوستا (اوستای کوچک): کتاب کوچک و مقدسی است که شامل قطعاتی چون دعاها، نیایشها و نمازهایی از اوستـای بزرگ است که بهدینان زرتـشتـی همواره در زندگی روزمره جهت انجام تکالیف مذهبی به آن نیاز دارند.

بايد توجه داشت که اوستايي که امروز در دست است اوستاي سره نيست. به گفته ي دين کرد [دين کرد، ۴، بند هاي ۱۴ تا ۱۶ - دين کرد يکي از مهم ترين کتب ديني پهلوي است که به گونه ي دانشنامه است و مشتمل بر همه ي مسايل مزديسنان؛ اين کتاب در يورش تازيان از ميان رفت و چند سده پس از آن دوباره مبوب و تنظيم و تاليف شد]، در روزگار هخامنشيان دو نسخه از اوستا در ايران بوده؛ يكي را در استخر پارس، در دبيرخانه شاهي (گنج نبشت) و دومي را در آتشكده ي آذرگشسب (گنج شاپيگان ) نهادند که يکي را اسکندر گجسته در آتش سوزي پارسه خشترا سوزانده و نسخه ي ديگر را با خود برده و آنچه درباره ي پزشکي و ستاره شناسي و فلسفه و جغرافيا و چيزهاي ديگر در آن بوده را به يوناني برگردانده و بخش هاي ديگر آن، از ميان رفته است.

در روزگار بلاش، شاهنشاه اشکاني و سپس به گونه ي جدي تري در روزگار اردشير پاپکان و پسرش شاپور يکم، اوستا از روي کساني که آنرا از حفظ داشتند گردآوري شد. ساسانيان کارهاي بسياري براي فهم نوشته هاي باستاني انجام دادند، که از آنجمله است گزارشي بر آنها که زند نام دارد. در روزگار خسرو دوم (پرويز)، تنسر، موبد موبدان، کانون نوشته هاي اوستايي را پديد آورد که افزون بربخش هاي اصلي، نوشته هايي درباره ي آفرينش و کيهان شناسي و همچنين احکام و دستورها و زندگي نامه اي از زرتشت را دربر مي گرفت که آنرا اوستاي بزرگ ناميدند و گويند اوستاي کنوني يک پنجم آن و دربردارنده ي ۸۳ هزار واژه است.

اوستا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پرسشی از آقای امید عطایی فرد *مولف کتاب پیامبر آریایی*
گاتها چیستند؟

گات یعنی قطعه و بریده ادبی و آهنگین که به گونه های: گاث و گاه نیز خوانده شده اند.
در اوستای کنونی، گاتها نه یک بخش جداگانه و نمایان بلکه بازیافته ای در دل یسنا میباشد. از میان بخشها و پاره های اوستا، گات ها را بیگمان از آن زرتشت سپیتمان میدانند.

امید عطایی فرد - تاثیر ایران بر آیین مسیح

از سایت : zartoshtiiran.blogfa.com

از سایت : chaldran.net

گاتها: سروده های اهورايی زرتشت

درباره این نسخه از گاتها:

پیروان آئین زرتشت به معجزه باور ندارند، ولی اگر کسی در جستجوی معجزه ای باشد، همین بس که سروده های اهورائی زرتشت ، پس از پیمودن زمانی نزدیک به 4000 سال و پس از گزشتن از هزاران بلندی و پستی تاریخی، دست نخورده و یک پارچه و با همان تاز گی و شادابی، درست آن گونه که از زبان بزرگ آموزگار، زرتشت بیرون آمده بدست ما برسد.

اين در حاليست که این سخنان در زمان سروده شدن هیچکدام نوشته نشده، و افزون بر آن، زبان این سروده ها بیش از 2000 سال بدست فراموشی کامل سپرده شده بود. با اين حال هیچ واژه ای یا جمله ای از آن کم یا زیاد نشده است! این پدیده در تاریخ فرهنگها و تمدن ها کم مانند است.