|
| باده غمگینان خورند، ما ز می خوشدل تریم | رو به محبوسان غم ده ساقیا، افیون خویش |
| خون ما بر غم حرام و خون غم بر ما حلال | هر غمی کو گرد ما گردید، شد در خون خویش |
| آنچه می گویم به قدر فهم توست | مُردم در حسرت درک درست |
| مولانا جلال الدین محمد بلخی |
جلالالدین بلخی، رومی، مولانا، مولوی (۶۰۴، بلخ - ۶۷۲ ه. ق، قونیه) از زبدهترین عارفان و یکی از مشهورترین شاعران ایرانی به شمار میآید.
جلالالدين محمد مولوي در خراسان به دنيا آمد و نخست به فراگيري علوم متداول آن عصر پرداخت اما ديدارش با شمس تبريزي موجب تحول بزرگي در روح او شد و او را دگرگون كرد. مثنوي معنوي و ديوان شمس دو اثر برجسته و پرآوازهي اوست.
پيکر او در کنار قبر پدرش در قونيه، ترکيه امروزی به خاک سپرده شد و امروز زيارتگاه مشتاقان و دوستداران اين عارف نامي ايران است.
جلالالدين محمد، فرزند بهاءالدين محمد، معروف به بهاءالدين ولد و ملقب به سلطان العلماء فرزند حسين بلخي بود. اين خانواده پدر بر پدر از مردم خراسان قديم ساكن ناحيهي بلخ بوده و به نسبت بلخي و خراساني شهرت داشتهاند.
پدر او به علت رنجشی که از سلطان محمد خوارزمشاه پیدا کرده بود شهر و دیار خود راترک کرد و با خاندان خود از بلخ مهاجرت نمود. معروف است كه پدرش در عبور از نيشابور شيخ فريد الدين عطار نيشابوري را ديدار كرد و شيخ عطار نسخهاي از اسرارنامه ئ خود را به او هديه داد و براي مولوي به فراست ايماني آتيهي درخشاني را پيشبيني كرد و به پدر او گفت كه اين پسر را گرامي بدار، زود باشد كه نقس گرم او آتش در سوختگان عالم زند.
مثنوی معنوی و دیوان شمس مولوی - کتابخانه ری را
بزرگترين حادثه زندگي مولانا در سال ۶۴۲ اتفاق افتاد. در اين سال او با شخصيت عالم و وارسته اي به نام شمس تبريزي آشنا شد و طي سالي که شمس در قونيه اقامت داشت، مولانا با پشت کردن به تمام امور دنيوي با او هم صحبت شد. تاثيرات روحي و رواني شمس در مولانا به قدري عميق و ماندگار بود که تحول عظيمي در زندگي مولانا بوجود آورد. تا جائي که موجب پيدايش بزرگترين آثار ادبي و تربيتي در تاريخ ادبيات اين سرزمين برجای گذاشت که جزو عالی ترین نتایج اندیشه بشری شد. ديري نپائيد که دوران هم نشيني مولانا و شمس به پايان رسيد و در اثر بدخواهي و حسادت بعضي از شاگردان و اطرافيان مولانا، شمس قونيه را ترک کرد و اين فراق و دوري تا آخر عمر مولانا را در حسرت ديدار باقي گذاشت.
آثار منظوم مولوی:
مثنوی معنوی
دیوان شمس
|
آثار منثور مولوی:
|
مولانا جلال الدين محمد بلخي - جزیره دانش
مولانا جلال الدين محمد بلخي - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
مولوی - مثنوی معنوی، دفتر اول از مثنوی - سر آغاز
عشق و عرفان در مکتب مولوی
آثار مولاناي بلخي به ويژه مثنوي معنوي، بدون ترديد تبلوري از شخصيت عرفاني حضرت مولاناي بلخي است. بيجا نيست در ارتباط با تأثير و نفوذ وی بر مكتبها و روندهاي فكري و عرفاني جهان و بر شخصيتهاي عرفاني بعد از او، مطلب ارزشمندي از مرحوم دكتر محمد انس را بياوريم كه ميگويد: «... آثار مولوي رشتة ارتباط كلتوري را همين اكنون بين ممالك قايم ساخته كه رشتة مودت اين سرزمينها را به هم وصل ميكند. دانشمندان ترك، ادباي ايران، ماورألنهر و نيمقارة هند همه به سرود مولانا مترنّماند و به يك آهنگ ترانة محبت و انسانيت را ميسرايند.»
نسخهای خطی از مثنوی معنوی، شیراز
استاد فلسفه و عرفان اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی: در عرفان کشورهای عربی بیشتر حالت زهد جلوهگر است اما درعرفان ایرانی ذوق و شور و عشق بیش از زهد نمایان است.
توسط یونسکو سال 2007 به نام مولوی اعلام شد. و جهانیان جهت بزرگداشت این شخصیت بزرگ ایرانی به استقبال این رویداد بزرگ هنری رفتند.
همچنین دفتر اول تا ششم مثنوی مولوی از روی نسخه مولانا عبدالباقی گول یپنارلی، محقق، نویسنده و بزرگترین مولوی شناس ترک، توسط خانم دکتر لینا میستاکیدو به زبان یونانی ترجمه شده است. این کتاب توسط انتشارات سیدریس ، معتبرترین ناشر یونانی، با تیراژ سه هزار نسخه به چاپ رسیده و طی مذاکراتی که با دانشکده ادبیات و فلسفه آتن صورت گرفته، قرار است که به عنوان یکی از واحدهای درسی آزاد این رشته گنجانده شود.
تأثير مولانا بر مكتبها و شخصيتهاي عرفاني
مقالات و اطلاعات مختصری در مورد فلسفه و عرفان مولانا
آرامگاه مولوی در قونیه، ترکیه
قونیه مرکز استان قونیه، از ساتراپهای هخامنشی
در افسانهها آمده است که پس از دفن مولوی، قبر پدرش برخاست و به احترام او سر تعظیم فرود آورد.
وآخرین جمله مولوی:
رو سر بنه به بالین تنها
مرا رها کن
