زن در ایران باستان

ایرانیان باستان از گذشته‌های دور تحت تاثیر و نفوذ الهه گان یا مادر خدایان بوده‌اند که آنها را حمایت می‌کردند. پیکره‌های این بانوخدایان که در جای جای سرزمین ایران یافت شده‌اند، ویژگی‌های زنانه بارزی دارند که نماد باروری، مادری و زایش است. با دگرگونی نقش زن به عنوان عنصری سودمند در جامعه، گروه خدایان مادینه نیروی برتر شدند و روی به آفرینش و کارهای شگفت‌ آوردند.
علیرغم پیام‌آوری زرتشت به یکتاپرستی، حضور این الهه گان که نماد مهرورزی، از خودگذشتگی، عشق بی آلایش، زایندگی و پروراندن است و نشانگر اهمیت نقش زن و مادر در اندیشه انسان نخستین و ایرانیان باستان است در باور مردمان که مجذوب قدرت بی پایان بانوخدایان خود بوده باقی می ماند و در قالب‌های افسانه هایی همچون دختر شاه پریان و داستانهای روزمره به صورت زن برتر در ادبیات ایرانیان نمود می یابد و بدینگونه مفاهیمی زیبا و دل انگیزی چون زبان مادری، مادر طبیعت، مام میهن، سرزمین مادری، بانو که به معنی نور است و یا کدبانو که به معنای نور خانه است، به وجود آمده و فراگیر می شود. حضور فعال زن ایرانی و مشارکت همه جانبه زنان در دوران باستان چشمگیر است. زن به ریاست قبیله، قضاوت، سرداری سپاه ،وزارت، ونیز فرمانروایی می رسد. بر خلاف یونان که زن از تساوی حقوق با مردان برخوردار نبوده در ایران و در حکومت هخامنشی زن و مرد از حقوقی برابر و یکسان برخوردار بوده اند.
الواح به دست آمده از حفریات و کشفیات باستان شناسی در تخت جمشید نشان می دهد که در ساختمان تخت جمشید عده زیادی از زنان مانند مردان مشارکت داشته و حقوق و مزایای جنسی از قبیل نان و شراب و غیره مطابق مردان دریافت داشته اند و حتی علاوه بر آن از مقرری آبستنی یا زایمان استفاده می کرده اند.
زنان در این عصر دارای احترام ویژه ای بوده اند و در کلیه سطوح اجتماعی شانه به شانه مردان حضور داشته اند که حتی هرودوت مورخ یونانی به این مورد اینگونه اشاره می کند که یکی از سبکسری های ایرانی ها این است که زنانشان را در مراسم می آوردند و کنارشان می نشاندند.

گرد آورنده این نوشتار: فلور فراهانی