دیاکو نخستین پادشاه ایران

ایران را پرورانده و ساختم تا پناهگاه آزادگان باشد دیاکو

دیاکو از تیره ماد (یکی از سه تیره ایرانی پارت، ماد و پارس) بود مردم او را به خردمندی و دادگستری می شناختند و برای بر طرف شدن دعاوی بزرگ خویش از او کمک می خواستند. ریش سفیدان سه تیره آریایی، دیاکو نخستین فرمانروای ایران را برگزیدند. در آن مجلس دو زن هم در میان ریش سفیدان و بزرگان بودند که هر دو از تیره پارت و پهلوی بودند، و سه روز پس از انتخاب دیاکو به فرمانروایی، از نزدیک با او دیدار کردند و به او گفتند: در آشور زنان تحت فشار سارگون (سارگن) هستند و هیچ حقی ندارند، آیا تو هم به آن راه خواهی رفت؟ که اگر اینطور باشد دوستی میان ما نیست. دیاکو با وجود جوانی گفت: ایران سرزمین آزادگان خواهد بود، در آزادگی و وارستگی هر که بلندتر باشد میدان بزرگتری در اختیار خواهد داشت.

به گفته مورخین یونانی، پس از حملات شدید و خونین آشوریان به مناطق مادنشین، در حدود سال ۷۰۸ قبل از میلاد، رهبر یکی از قبایل مادی دیاکو به‌وسیله مجلس اتحادیه، به عنوان رهبر قبایل مادی انتخاب شده و وظیفه تشکیل یک دولت مرکزی به عهده وی گذاشته می‌شود.
این رهبر، دیاکو (دیوکس در یونانی) با متحد کردن قبایل پراکنده مادی و برقراری قوانین مختلف، به عنوان اولین رهبر ماد شناخته می‌شود و اوست که پایتخت خود را در همدان امروز (هگمتانه، هنگمتان، همریشه با هنگمن و انجمن، به معنای محل جمع شدن) قرار می‌دهد، و در آن بر روی تپه‌ای، هفت دژ تو در تو ساخته و هر یک را به رنگ ویژه‌ای در می آورد.

دیاکو ابتدا توانست ۷ طایفه قوم ماد را با هم متحد کند، وی سپس به عنوان رهبر و قاضی آن ۷ طایفه انتخاب شد که این مساله در سال ۷۰۱ قبل از میلاد مسیح اتفاق افتاد. پس از ۷ سال رهبری در بین این 7 طایفه، وی از طرف مادها ، پارسها و پارتها به عنوان پادشاه ایران انتخاب شد و تا سال ۶۵۶ قبل از میلاد مسیح حکومت کرد. ماجراهای به قدرت رسیدن دیاکو در کتاب تاریخ هرودوت آمده است. دیاکو پسر کیاکسار (کسی که می‌تواند خوب نشانه‌گیری کند) و کیاکسار نام پدرش دیاکو را بر فرزند گذاشته بود.

ماجراهای به قدرت رسیدن دیاکو در کتاب تاریخ هرودوت نیز آمده‌است. او می‌نویسد: آشوریها در آسیا پانصد سال حکومت کردند، و اولین مردمی که سر از اطاعت آن‌ها پیچیدند مادها بودند، اینان برای آزادگی جنگیدند، رشادتها کردند و از قید بندگی رستند.

یکی از کتیبه‌های آشوری از شخصی به نام دیاکو، بیست سال قبل از تاریخ انتخابش به عنوان شاه مادها، نام می‌برد. این شخص آغاز کننده چند شورش برعلیه دولت آشور است که برای خواباندن آنها، حضور شخص امپراتور آشور سارگن دوم‌ لازم است. دیاکو و تمام اعضای خانواده اش به تبعید محکوم می‌شوند و نام او در کتیبه‌ها دیگر نمی‌آید. بیست سال بعد، دیاکو به عنوان شاه ماد انتخاب می‌شود و با پایه گذاری دولت ماد، به عنوان یک دشمن متمرکز آشور، دوباره به صحنه تاریخ بازمی گردد.

دیاکو ۵۳ سال بر ایران فرمانروایی کرد و توانست اتحادی تاریخی بین تیره های مختلف نژاد آریایی ایجاد نماید و همه در دوران او دادگستری و گذشت را به نیکی دیدند. دیاکو توانست با پادشاهی شایسته خویش پایه اتحاد جاودانه سه تیره بزرگ آریایی ایران را بریزد که امروز همه ما به این همبستگی افتخار می کنیم .



گاهشمار پادشاهان ماد